Depozito Yönetim Sistemi Nasıl Çalışacak?
Sistem, 0,1-3 litre hacmindeki ambalajlı ürünlerin geri dönüşümü için bir depozito bedeli ödemeyi içeriyor. Bu ürünler arasında özellikle şişe, kutu, plastik ve alüminyum ambalajlar yer alacak. Sistemin işleyişi şu şekilde olacak:
-
Makineye Atılan Ambalajlar Karşılığında Ödeme:
- Vatandaşlar, şişe, kutu ve plastik ambalajları belirli geri dönüşüm makinelerine atacak.
- Bu makineler, ambalajın türüne göre atığı ayrıştıracak ve her bir ürün için belirli bir ücret, kullanıcıların e-cüzdanlarına aktarılacak.
-
Yerli Yazılım ve Geri Dönüşüm:
- Depozito makineleri, yerli mühendisler tarafından geliştirilen yazılımlar kullanacak.
- Atıkların barkodları okutulacak ve makineler, cam şişe, pet şişe ve alüminyum kutu gibi farklı kategorilere ayıracak.
- Atıklar, makinelerdeki ilgili haznelere yönlendirilecek.
-
Alışverişte Kullanılacak Ödeme:
- Her atık için alınan depozito ücreti, kullanıcıların alışverişlerinde ödeme olarak kullanılabilecek.
- İlk aşamada, bu makineler AVM'ler ve marketlerde yer alacak.
Depozito Yönetim Sistemi'nin Avantajları
Prof. Dr. Erdem Görgün, İstanbul Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi, bu yeni sistemin dünya çapında yaygın olarak kullanılan ve oldukça etkili bir geri dönüşüm yöntemi olduğunu vurguladı. Görgün, sistemin amacının "atıkları" değil, geri dönüştürülebilir stratejik hammaddeleri toplamak olduğunu söyledi.
-
Geri Dönüşüm ve Ekonomi:
- Geri dönüşüme kazandırılan bu hammaddeler, ekonomiye tekrar kazandırılacak ve çevre üzerinde olumlu bir etki yaratılacak.
- Depozito uygulaması, çöpe atılacak ambalajların tekrar kullanılmasını sağlayarak çevre kirliliğini azaltacak.
-
Küresel Başarı:
- Depozito sisteminin, dünya çapında 40’tan fazla ülkede kullanıldığı ve bu sayının hızla arttığı belirtiliyor.
- Türkiye, bu yöntemi kullanarak çevre bilincini artırmayı ve geri dönüşümü teşvik etmeyi amaçlıyor.
Geçmişe Yolculuk: Depozito Sistemi Eskiden de Vardı
Prof. Görgün, depozito sisteminin aslında herkesin aşina olduğu bir yöntem olduğunu belirterek, geçmişte ambalajlı ürünlerin boşaltılmasının ardından tüketicilere boş şişe karşılığında yeni bir şişe verildiğini hatırlattı. Bu eski uygulama, şimdi para ödülleri ile modernize edilerek geri geliyor.
Geri Dönüşüm ve Çevre Duyarlılığı
Yeni sistem, çevre bilincini artırmak ve geri dönüşüm kültürünü yaygınlaştırmak açısından büyük bir adım olarak değerlendiriliyor. Vatandaşlar, artık geri dönüşüm makinelerine attıkları her ambalaj ile hem çevreye katkı sağlayacak hem de alışverişlerinde kullanabileceği bir ödül kazanacak.
Bu yenilik, hem ekonomiye katkı sağlamak hem de doğal kaynakları korumak amacıyla önemli bir adım olarak görülüyor. Yeni sistem, 2025’te ulusal çapta başlatılacak ve zaman içinde daha fazla yerleşim yerine yayılacak.
